تبیین فرآیند شناسایی و اولویت بندی مؤلفه‌های سلامت ...

چکیده امروزه سلامت کیفیت محیطی، به عنوان یکی از مباحث مهم و اساسی در سکونتگاههای روستایی تبدیل شده است. به عبارت دیگر در ادبیات توسعه و رویکردهای وابسته به آن مبحث سلامت کیفیت محیطی و تلاش در جهت ارتقاء این شاخص در سطح جوامع روستایی از اهمیّت بسزایی برخوردار شده است. امّا به دلیل نسبی بودن مفهوم سلامت و کیفیت محیطی در شرایط متفاوت مکانی- زمانی، پیچیدگی‌های چشمگیری نیز فراروی پژوهشگران است. به همین دلیل تحلیل و بررسی سلامت کیفیت محیطی مستلزم در دسترس بودن نماگرهای مشخصی است که در انطباق کامل با واقعیات مورد نظر بوده و نیز امکان شناخت کامل ویژگی‌های جامعه مورد مطالعه را فراهم نماید.این پژوهش ضمن شناسایی و معرفی مؤلفه‌های سلامت کیفیت محیطی بر آن بوده تا چارچوب روش شناختی نوینی را با استفاده از نظر سنجی خبرگان ارائه نماید. بدین منظور تعداد 153 نماگر مشتمل بر 21 نماگر اکولوژیکی، 21 نماگر اقتصادی، 50 نماگر اجتماعی-فرهنگی و 61 نماگر کالبدی-فضایی برای سنجش و ارزیابی پایداری سلامت کیفیت محیطی در مناطق روستایی شناسایی شده تا بر این مبنا امکان بررسی واقع بینانه تری از پایداری سلامت کیفیت محیطی در سکونتگاههای روستایی فراهم آید. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه کالبدی-فضایی با میانگین 42/8 در مقایسه با سایر نماگرها از وزن بیشتری در تحلیل سلامت کیفیت محیطی برخوردار بوده است. مؤلفه محیطی-اکولوژیک با 7.38 امتیاز، مؤلفه اجتماعی-فرهنگی با 5.74 امتیاز و مؤلفه اقتصادی با 5.42 امتیاز در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همچنین نتایج تکنیک روش ارزیابی نسبت تجمعی(ARAS) نشان می‌دهد که مؤلفه کالبدی-فضایی با 0.867 در رتبه اول، مؤلفه محیطی-اکولوژیک با 0.816 در رتبه دوم، مؤلفه اقتصادی با 0.580 در رتبه سوم و اجتماعی-فرهنگی با 0.460 در رتبه چهارم قرار دارد. مبانی نقشه برداری حرفه ای...