ارزیابی معیارهای موثر بر گونه‌بندی معابر در فرآیند طراحی شهری با تاکید بر اقتصاد حرکت(مطالعه موردی: محله فرحزاد، تهران)

چکیده معابر شهری، یک از عناصر مهم تشکیل دهنده چارچوب، بدنه و ساختار اصلی فرم هر شهر هستند و در غالب موارد، مهم‌ترین، حساس‌ترین و بیشترین بخش از عرصه عمومی یک شهر را به خود اختصاص می‌دهند. همچنین، معابر شهری از جایگاه ویژه‏ای در سطح شهر برخوردارند و کیفیتی که از شهر برداشت می‏شود، بیش از هر چیز بستگی به کیفیت خیابان‏های آن دارد و این خیابان‌ها، بارزترین فضای مابین در شهر هستند که بر اساس آن شهر در ذهن مردم جای می‏گیرد. از این‌رو، موضوع معابر شهری از جمله موضوعات اصلی و تاثیرگذار در طرح‏های شهری هستند. با این وجود، در نوشتگان موجود طراحی شهری، چارچوب‌ها و مدل‌های شناخت و تحلیل آنها بسیار اندک و محدود است. با توجه به این موارد، بازنگری در طرح مسیرهای شهری و سامان دادن آنها نیازمند بکارگیری روش‌های مناسب و پاسخگو در برخورد با این موضوعات است. بررسی نوشتگان موجود در مورد گونه‏بندی معابر نشان می‏دهد در حال حاضر گونه‏شناسی و طبقه‌بندی این گونه‌ها در مورد معابر شهری بیش از آنکه از دیدگاه کیفی و با استفاده از معیارهایی چندگانه انجام شود، اغلب با استفاده از معیارهای عملکردی، مقیاس آمد و شد، عرض معبر یا ترکیبی از این معیارها صورت می‏گیرد و فرآیندهای گونه‌بندی بر اساس معیارهای چندگانه و کیفی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. هدف از انجام این پژوهش، تعیین شاخصه‏ها و پارامترهای کیفی موثر بر گونه‌بندی معابر بر اساس ویژگی‌های مشترک‌شان و تدوین مدلی که بتواند این پارامترها، ارزش‏ها و ویژگی‌های کیفی و مکان محور را در فرآیند ارائه پیشنهادات طراحی شهری مورد استفاده قرار دهد، می‌باشد. بدین منظور، با استفاده از مطالعات اسنادی، مرور نوشتگان و تجربیات مشابه گونه‌بندی، ابتدا به بررسی جامع عوامل موثر بر گونه‏بندی معابر پرداخته شده است تا چهارچوب نظری گونه‌شناسی معابر حاصل شود. در گام بعد، بر اساس نقد معیارهای گونه‌بندی در نوشتگان موجود و مطالعات اکتشافی انجام شده در مورد این موضوع، پنج معیار 1) پیاده مداری، 2) توپوگرافی، 3) نقش عملکردی، 4) میزان هم‌پیوندی فضایی و 5) کیفیت سیما و منظر به عنوان معیارهای گونه‌بندی معابر معرفی شده‌اند. مبانی نقشه برداری حرفه ای...